Gebelik hem anne açısından hem de bebek açısından beslenmenin en önemli olduğu evrelerden biridir.
Gebelik hem anne açısından hem de bebek açısından beslenmenin en önemli olduğu evrelerden biridir. Hamilelik öncesi ve hamilelik döneminde yetersiz ve dengesiz beslenme, anne açısından doğum risklerini beraberinde getirirken, gebelik zehirlenmesi ve anne ölümlerine yol açabilir. Bebeklerde ise fiziksel ve zihinsel gelişim geriliğine, hastalıklara yakalanma riskinde önemli oranda artışa ve ölü doğuma zemin hazırlamaktadır.
Hamilelik öncesi ve hamilelik döneminde beslenme, hem anne hem de doğacak bebeğin sağlığını önemli oranda etkilemektedir. Bu nedenle hamile kadın gebeliği süresince; kendi ihtiyacı olan enerji ve besin öğelerini karşılamak, vücut depolarını dengede tutmak, bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişimini sağlamak, emzirmeye hazırlık için salgılanacak sütün enerji ve besin öğelerini karşılamak adına yeterli ve dengeli beslenmelidir.
Hamilelik döneminde ağırlık kazanımı ne kadar olmalıdır ?
Gebelik süresince uygun ağırlık kazanımı önemlidir çünkü bebeğin doğum ağırlığı hamilelik boyunca ağırlık kazanımına bağlıdır. Gebelik süresince yetersiz ağırlık kazanımı (6 kg’ın altında) düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme şansını artırmaktadır. Normal ağırlık kazanımı olan kadınlar, çok veya az ağırlık kazanımı olan kadınlardan genellikle daha az probleme sahiptir.
Hamile kadının vücudundaki değişikliklere uyum sağlaması için ağırlık kazanımı önemlidir. Bebeğin ağırlığının yanı sıra, artan kan hacmi, büyüyen göğüsler, plasenta ve amniyotik sıvı annenin ağırlık artışına katkıda bulunmaktadır.Sağlıklı yetişkin kadınlar için gebelik süresince normal ağırlık kazanımı 10-14 kg ( ayda 1-1.5 kg) arasındadır.18 yaş altı, fiziksel aktivitesi çok olan hamilelerde ve gebelik başlangıcında zayıf olan kadında bebeğin beslemesinde güçlük olabilir. Bu gebelerin 14-16 kg ağırlık kazanmaları istenir. Hamileliğin başlangıcında şişman olan kadının fazla ağırlık kazanmasına gerek yoktur. Aşırı şişmanlık doğum zorluğuna neden olabilir.Unutulmaması gereken bir diğer husus ise gebeliğin 4. ayından itibaren annenin zayıflaması sakıncalıdır.
Hamilelik döneminde vitamin ve mineral desteği gerekli midir ?
Gebeliğin getirdiği besin öğesi ihtiyaçları çeşitli besinleri içeren, yeterli ve dengeli bir diyetle karşılanabilmektedir. Demir, folik asit ve diğer önemli besin öğeleri ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamaya yardımcı olmak için kişinin doktoru doğum öncesi multi-vitamin ve mineral suplemanı kullanımı önerebilir.Tam bir vejeteryan diyet uygulamak (hayvansal kaynaklı hiçbir besin yok), çoğul gebelikler (ikiz, üçüz) veya diyette bazı besin öğelerinin yetersiz olması gibi nedenlerden dolayı gebelik süresince bir supleman(besin desteği) kullanmayı gerektirebilir.
Hamileler için Genel Beslenme Önerileri
· Hamilelerin gebelik süresince 3 ana öğün ve 3 ara öğün şeklinde beslenmeye dikkat etmeleri ve öğün atlamamaları gerekmektedir.
· 4 temel yiyecek grubundan da yeterli ve dengeli biçimde alarak, yağlı ve şekerli gıdalardan uzak durmaya dikkat etmelidir.
· Besin hazırlama, pişirme ve saklama kurallarına uyarak sağlıklı ve güvenilir besinleri tüketmeye özen gösterilmelidir. Kızartma, kavurma gibi pişirme yöntemleri yerine haşlama, fırında pişirme, ızgara yöntemlerini tercih ediniz.
· Gebelikte su ihtiyacı artmaktadır. Kabızlığın, hemoroid oluşumunun ve idrar yolu enfeksiyonu gelişmesinin önlenmesi için de günlük 2,5 litre su içilmelidir. (günlük su ihtiyacı; vücut ağırlığı başına 30 ml su şeklinde de hesaplanabilir)
· Sebze ve meyveler mevsiminde tüketilmeli ve iyi yıkanmış olmasına özen gösterilmelidir.
· Çay ve kahve gibi kafeinli içecekleri az tüketmeye ve tüketilecekse yemeklerden en az yarım saat sonra tüketmeye dikkat edilmelidir. İçecek olarak ayran, süt, taze meyve suları tercih edilmelidir.
· Margarin ve tereyağı yerine zeytinyağı tercih edilmelidir.
· Hazır yiyecek ve içecekler (hazır çorba, hazır meyve suları, et suyu tabletleri v.b) tüketilmemelidir.
· Salam, sosis, sucuk gibi içerisinde katkı maddeleri olan besinler mümkün olduğunca az tüketilmelidir.
· Gebelik süresince aşırı kilo kayıpları ve aşırı kilo alımından kaçınılmalıdır.
Diyetisyen Rüya KURU
